Hoe ga ik om met wantoestanden in mijn bedrijf?

Geplaatst op 06-12-2016

Niet alleen bedrijven willen werken met partners die ze kunnen vertrouwen. Ook werknemers willen aan de slag bij betrouwbare en duurzame bedrijven. Maar wat kunt u als werknemer doen als er zich binnen uw onderneming gebeurtenissen afspelen die niet door de beugel kunnen? Die frauduleus zijn of in strijd met de wetgeving? Denk maar aan de Panamapapers of Wikileaks.

Wantoestanden komen steeds vaker en sneller aan het licht, omdat de risico’s omtrent data en privacy ook steeds groter worden. Het kan voor bedrijven immers erg lucratief zijn om de regels te schenden. Maar dan staat de nieuwe regeling voor klokkenluiders aan uw kant. In deze blog bundelen we wat u zeker moet weten voordat u wantoestanden aan de grote klok gaat hangen.

Verenigde Staten op kop

De Verenigde Staten loopt voor op andere landen met een regeling waarbij klokkenluiders potentieel beloond worden met een geldbedrag. Zo worden klokkenluiders door toezichthouders beloond met een percentage van de uiteindelijke boete voor de misstanden die zij naar boven brengen.

Zo ver zijn wij in Nederland nog lang niet. Al is het onderwerp van beloningen al wel door de DNB en de AFM besproken De nieuwe regeling voor klokkenluiders gaat eerder uit van een morele motivatie om misstanden te melden. Ze biedt daarnaast advies en bescherming tegen potentiële nadelige gevolgen voor de melder. 

Bespreek uw opmerking eerst intern

Let op, want u mag niet meteen naar buiten komen met uw opmerkingen. U dient dit eerst intern te bespreken. Ongeacht of u werknemer, werkgever, ambtenaar, zzp’er, vrijwilliger, flexwerker of stagiair bent. Geruststellend is dat uw werkgever u niet mag benadelen wanneer u de melding op een juiste manier doet. Zo mag hij u bijvoorbeeld niet ontslaan of een andere functie geven.

U kunt in principe alle misstanden melden, zolang er een maatschappelijk belang mee gemoeid is:

• schending van een wettelijk voorschrift
• gevaar voor de volksgezondheid
• gevaar voor de veiligheid van personen
• gevaar voor de aantasting van het milieu
• gevaar voor het goed functioneren van de overheidsorganisatie of het bedrijf als gevolg van een onbehoorlijke wijze van handelen of nalaten

Geruchten zijn in deze niets waard. U moet als melder zelf iets weten of opgemerkt hebben.

Alle organisaties waar 50 of meer mensen werken, moeten een klokkenluidersregeling hebben. Hierin vermeldt de werkgever hoe hij of zij omgaat met meldingen van een vermoeden van misstanden.

Het Huis voor klokkenluiders

We zijn ons ervan bewust dat het niet gebruikelijk is om uw eigen werkgever aan te melden voor wantoestanden. Weet daarom dat u er niet alleen voor staat. U kunt altijd beroep doen op het Huis voor klokkenluiders. Deze organisatie biedt u gratis, onafhankelijk en vertrouwelijk advies en bescherming bij deze moeilijke stap. Dit Huis is opgericht rondom de wetgeving die uniek is in de wereld en is actief sinds 1 juli 2016.

Wenst u zich uitgebreid te verdiepen in de wetgeving rond klokkenluiders? Start met deze helder uitgelegde wet Huis voor klokkenluiders of lees de volledige wet.

Voor werkgevers: schrijf dit in uw klokkenluidersregeling

Bent u werkgever en werken er bij u minstens 50 mensen? Dan is het uw verantwoordelijkheid dat er een interne meldregeling ofwel klokkenluidersregeling is. Dit moet u wettelijk vermelden in uw klokkenluidersregeling:

• Op welke manier gaat u om met de interne melding?
• Wanneer is er sprake van een misstand (met als uitgangspunt de wettelijke definitie daarvan)?
• Bij welke functionaris moet een interne melding gedaan worden?
• Dat u vertrouwelijk met de melding omgaat.
• Dat uw werknemer advies mag inwinnen bij een vertrouweling.

Hierover dient u elke werknemer die bij u werkt schriftelijk of digitaal te informeren. Denk er ook aan hen te informeren over de omstandigheden waaronder zij extern een melding kunnen doen en over de rechtsbescherming bij een dergelijke melding.

Bron: www.graydon.nl